2011-03-30

O czym pisał Seneka

Jak już pisałem wcześniej, hasło "Res sacra miser", mimo iż idealnie wpisuje się w katolicką naukę społeczną i teologiczną, zapożyczone zostało z pewnego epigramatu Seneki, który nie znał Chrystusa, mimo iż znał chrześcijan.

Co zatem pisał Lucius Annaeus Seneca?

Wydaje się, iż jego epigramat "De custodia sepulcri" to rodzaj alegorii literackiej. Utwór powstał w okresie wygnania Seneki na Korsykę (w latach 41-48) i prawdopodobnie jest adresowany do ówczesnego cesarza Klaudiusza, sprawcy jego wygnania. Zatem, wzmiankowana w epigramacie mogiła jest symbolem nieszczęścia i pamięci, lecz niekoniecznie śmierci.

Jest to wyłącznie moja interpretacja – jeżeli ktoś ma na ten temat do powiedzenia, tak samo jak i może zaproponować lepsze tłumaczenie, proszę o komentarz.

Proponuję pełny tekst epigramatu w moim tłumaczeniu (poniżej zamieszczę oryginał).


O ochronie pochówku.

Kimkolwiek byś był – czy mam ci powiedzieć twe imię? przykrość wymusi wszystko – Ty, niby wróg, depczesz nasze prochy[1] i, nie będąc zadowolony z tak wielkiego i nagłego nieszczęścia, które dosięgło nas, śmiesz pastwić się nad mogiłą: wierz mi, natura udzieliła mogiłom pewnej siły – cień obroni swój pochówek. Uwierz bogom, które mówią do ciebie teraz, co więcej, moim Manom[2], które ci to cały czas powtarzają: Nieszczęśliwy jest rzeczą świętą, zatem nie dotykaj moich szczątków – niech twe świętokradcze ręce odsuną się od mojej mogiły!
(Seneka, De custodia sepulcri – Epigramat IV (XIX))

Łaciński oryginał:

De custodia sepulcri.
Quisquis es – et nomen dicam? dolor omnia cogit! –, qui nostrum cinerem nunc, inimice, premis et non contentus tantis subitisque ruinis stringis in extinctum tela cruenta caput: crede mihi, uires aliquas natura sepulcris attribuit: tumulos uindicat umbra suos. Ipsos crede deos hoc nunc tibi dicere, liuor, hoc tibi nunc Manes dicere crede meos: res est sacra miser; noli mea tangere fata: sacrilegae bustis abstinuere manus!






[1] W starożytnym Rzymie zwłoki umarłych palono.
[2] Many – duchy przodków.

0 komentarze:

Prześlij komentarz